Vekaletin lügat manası : Bir işi başkasına gördürmektir.veya bir şeyi korumak bir yere dayanmak ve güvenmektir. Allah teala vekilidir koruyandır bu adam vekildir üzerine muayyen bir iş bırakılandır

Şeriat dilinde vekalat : iş başarma ve görme hususundabaşkasını kendi yerine koymaya denir
vekalet kitap sünnet ve icma ile sabit olan meşru bir iştir. kur'an'ı kerimde cenabı hak ashabı kehften haber vererek şöyle buyurmaktadır.
şimdi siz birinizi bu paranızla şehre gönderin de baksın hangi yiyecek daha temiz ise ondan size bir rızık getirsin. kehif süresi ayet 19
hazreti peygamber aleyhisselam da satın almaya hakim bin hüzamı vekil tayin buyurmuştur
vekaletin sahih olmasının şartı müvekkilin vekil tayin edenin tasarruf yetkisine sahip kimse olmasıdır mecnun ve çocuk köle olmayanlar tasarruf ehlidir
diğer taraftan vekilinde yetkili kılındığı işi bilmesi ve onu benimsemesi şarttır
müvekkil bizzat kendi başına başaracağı bütün işlerde ve akidlerde akıl ve baliğ olan hür bir kimseyi vekil kılabildiğin gibi velisi tarafından kendisine izin verilen bir çocuğu veya tasarruf hakkı kaldırılan bi çocuğu yine veli izni bulunmakla vekil yapabilir
her çeşit hakkın ödenmesi ve alınması için vekalat sahihtir. yalnız kısas ve had cezalarına ait bir hakkı istemek üzere başkası vekil gösterildiği takdirde müvekkilin dava meclisinde bulunması şarttır. yani müvekkil ortada yokken vekil had ve kısas cezalarına ait bir hakkı isteyip alamaz ancak suçu tespit edebilir
hasımlar arasındaki bir dava için taraflardan birinin vekil tayin etmesinden diğerinin rızasını almak imameyn'e göre şart değildir. imam-ı azam'a göre rızasını almadan vekalet caiz olmaz
vekalet yolu ile görülen işler iki kısma ayrılır :
bir kısmı doğrudan doğruya vekilin şahsına nisbetle görülür. müvekkil için bir şey almak veya satmak icara vermek veya kiralamak işlerini vekil görürken akid esnasında anlaşmayı karşı taraf ile bizzat yapar. bu itibarla bu işlerle ilgili bütün haklar kendisine taaluk eder. para vermek para almak veya bir kusurdan dolayı malı geri vermek gibi.
ikincisi doğrudan doğruya müvekille izafe edilerek vekil tarafından yapılan akidlerdir. nikah işi gibi vekaletten yaptırılacak nikahta vekilin akid işini müvekkil adına yapması şarttır. çünkü bunu yapmazsa nikah akdi kendi üzerine vaki olur. mesela böyle bir akidden doğacak ihtilafta mihir bedeli vekilden istenmez müvekkilden istenir.
bir vekil bir müşteriye müvekkilinin bir malını sattığı zaman müvekkil o malın bedelini müşteriden isterse müşterisi ona parasını vermemek hakkına sahiptir. çünkü akid vekil ile yapılmış müvekkil yabancı dır fakat ödemesi de caiz olur artık vekil ikinci defa bu parayı müşterisinden isteyemez.

Satmak ve Satın almak işerinde vekalet
Herhangi birşeyi satın almak üzere bir kimse vekil tayin edildiği zaman müvekkilin satın alınacak şeyin cinsini niteliğini ve ödenecek bedelini vekile söylemesi icap eder. Ancak vekile genel bir yetki verirse bu takdirde herhangi bir beyan gerekmez. Mesela istediği bir şeyi benim için satın al diye müvekkil vekile yetki verirse burada cins ve nitelik beyanına lüzüm kalmaz.
Bana bir kumaş veya bir hayvan veya bir ev satın al diye birini vekil yapmak batıl olur. Çünkü bunların cins ve kıymetleri başka başka olur. Fakat bunların cinslerini ve fiatlarıını müvekkil beyan ederse bu sahih olur
Bir vekil bir mal satın aldıktan sonra onda bir kusur ayıp görse o mal elinde bulunduğu müddet onu geri verebilir. Fakat o malı müvekkiline teslim ettikten sonra ancak müvekkilin rızası ile onu geri verebilir.
Satın almaya vekil kılınan kimse kendi malından para ödeyerek gereken malı alsa ödediği parayı döner müvekkilinden alır. Parasını alıncaya kadar malı yanında hapsedebilir. Malı hapsetmeden önce elinde bu mal helak olsa müvekkilin malından helak olmuş olur ve parayı müvekkilinden alma hakkı düşmez. Hapisten sonra helak olursa tazmini lazım gelir.
Belirli ve muayyen bir şeyi satın almıya vekil kılınan şahıs o şeyi kendisi için satın alamaz. Çünkü bu hareket kendisine güvenip itimat eden müvekkili bir aldatmadan ibaret olur.
İmam-ı Azam'a göre Alış-veriş e vekil kılınan kimsenin kendi lehine şahitlikleri kabul edilmeyen baba ve dedesi gibi kimselerle akid yapması ticaret yapması caiz değildir.
İmameyn'e göre emsal kıymet uzere ticari bağlantı yapması caizdir. Satışa vekil kılınan satacağı malı noksana ve fazlaya satabilirse de insanların aldanamayacağı bir kıymet üzerinden satması gerekir.



Sponsor Siteler : Chat Odaları - Ankara Çilingir
Sosyal medya hesaplarımız - Twitter - Youtube - Linkedin - Twitter
‍